POLİS SEKİZ SAAT ÇALIŞIRSA

En son söyleyeceğimizi en baştan söyleyelim:
Bugün polis teşkilatında çalışan bütün personel bir defada en fazla sekiz saat çalışmalı ve bu sekiz saatin yarısını da eğitimle geçirmelidir.
Neden sekiz saat?
Neden sekiz saatlik mesainin yarısı eğitim?
Ülkemizde polisler 1960’lı yıllara kadar kışla alışkanlığının bir sonucu olarak haftanın altı gününü polis merkezinde geçirmekteydiler. Altı gün süreyle evlerine gidemiyorlardı.
Sonra 24 saat çalıştılar.
Şimdi de 12 saat görev yapmaktadırlar.
Ancak tıbbi bir gerçek var ki insanlar ancak “sekiz saat” çalışırlarsa en yüksek verim alınabilmektedir.
Polis teşkilatında sekiz saat uygulaması yapılamaz gibi bir hüküm olmamasına karşın sanki yüksek verim alınması istenmiyormuşçasına hâlâ 12 saat uygulaması devam ettirilmektedir. Belki başka il emniyet müdürlüklerinde de uygulanıyordur ama Bursa ve Bayburt’ta bazı birimlerdeki personelin sekiz saat süreyle çalıştığı ve hizmette verimin arttığı bilinmektedir.
Sekiz saat uygulaması birçok faydayı da beraberinde getirecektir. Birkaçını hatırlayalım:
Personel, aile bireylerine zaman ayıracaktır.
Toplumsal ve kültürel etkinliklere katılabilecektir.
Dinlenmiş bir bedenle ve dinlenmiş bir beyinle vatandaşa daha faydalı hizmet verecektir.
Cinnet geçirme ve intihar en az seviyeye inecektir.
Suça katılma olasılığı azalacaktır.
Strese bağlı hastalıklardan asgari düzeyde etkilenecektir. İş gücü kaybı olmayacak ve sağlık giderleri küçülecektir.
Devlet memurları nezdinde onlar kadar kendilerine değer verildiğini bilecekler ve aşağılanma duygusundan kurtulacaklardır.
İç huzur sağlanmış olacaktır.
Bugün modern tıp bir insanın, bir defada en fazla sekiz saat çalışabileceğini söylüyorken aralıksız olarak 12 saat sistemiyle çalıştırmanın etik bir davranış olmadığı değerlendirilmektedir. Gerekirse fazla çalışma ücretinden vazgeçilmelidir. İhtiyaca binaen zaman zaman sekiz saatten fazla çalıştırma zorunluluğu doğarsa çalıştığı kadar izin hakkına sahip olunmalı ya da fazla çalıştığı her saat için ücret alınmalıdır.
Her ne kadar 1995 tarihli Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personelinin Çalışma Saatlerine İlişkin Esaslar’da 12/24 veya 12/36 esaslarından herhangi birine göre görev yapılacağı belirlenmişse de bu durum, personelin daha fazla çalıştırılmasına engel olunması şeklinde yorumlanmalıdır. Burada “sekiz saat” ibaresinin görülememesi, yöneticileri 12 saat çalıştırmaya yöneltmemelidir.
Devlet Memurları Kanunu saygılı bir yaklaşımla, polis teşkilatı gibi günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışanların çalışma saat ve şekillerinin nasıl düzenleneceğini kurumlarına bırakmıştır. Kanunun genel bakışı “sekiz saat” üzerine kuruludur. Bu nedenle “Çalışma Esasları” bu Kanuna göre “sekiz saat” baz alınarak yeniden ele alınmalıdır.
Çünkü polisin görevi bazen bir hekimin ki gibi bireyin yaşamıyla doğrudan ilgilidir. Yorgun bir hekim nasıl hastalarına dilediği kadar faydalı olamazsa, fazla çalışarak bitap düşen polis de insanların temel hak ve özgürlükleriyle ilgili konularda hata yapabilir.
Kimi yöneticiler polisin, görevi başında uzun süreli kalması halinde verimli olacağını düşünmektedirler. Bu hatayı, polis sınıfından olmayıp polisin amiri pozisyonundaki yurt dışındaki temsilcilerimiz yaptığı gibi maalesef polisliğin içinden gelen amirler de devam ettirebilmektedirler.
Az sayıda yönetici ise zinde ve moralli personel ile daha kısa sürede daha çok hizmet elde edilebileceğine inanmaktadırlar. Modern yönetim anlayışının bir sonucu olarak bu yönde tutum sergilenmesinin faydalı olacağı değerlendirilmektedir. “Ben ve personelim her gece üçe kadar çalışıyoruz” lafının geçerliliği artık sona ermiştir.
İşte mesainin yarısının eğitimle geçirilmesi gerekçemiz de bundan kaynaklanmaktadır. Polis teşkilatı mensupları, beden yönüyle seçilerek mesleğe alınmaktadırlar. Sağlıklı bu bedenlerin moralli bir tempoyla üretecekleri hizmet, 12 saat çalışanlarınkinden çok daha fazla olacaktır.
Bunun için her personelin hizmetiyle ilgili “iş tanımı” net olarak belirlenmeli ve tanımlanan işin nasıl yapılacağı konusu her personele tek tek ve uygulamalı olarak öğretilmelidir. Gerekirse sekiz saatin yarısı bu amaçla feda edilmelidir.
Polis, güvenlikle özgürlük arasında hassas bir görevin sahibidir. Sekiz saatten fazla çalıştığında bu yüce değerlerin zedelenmesine yol açabilir. Onu fazla çalıştıran yönetici de istemeden bu sorumluluğa ortak olur.