NE OLACAK BU HALİMİZ

Emniyet teşkilatında “Makam” olarak belirlenmiş birim yetkililerine “Aylıktan Kesme” cezasına kadar doğrudan (resen) ceza verme yetkisi verilmiştir.
İlginçtir, aynı emniyet yetkililerine ödül verme hakkı tanınmamıştır.
Güzel olan şeyler başkalarınca üstlenilmiş, kötü olanlar ise emniyet teşkilatına reva görülmüştür.
Buradaki adaletsizlik emniyet teşkilatı mensuplarına verilen cezalar ile öteki devlet memurlarına verilen cezalarda da görülmektedir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda (DMK) daha az ceza öngörülen bir fiil ya da davranış, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğünde (EÖDT) daha ağır bir cezaya çarptırılmıştır.
Emniyet teşkilatı mensupları ile öteki devlet memurlarına verilecek disiplin cezaları incelendiğinde bu farklı durum açıkça görülmektedir.
Örneğin 657 sayılı yasada görevine veya iş sahiplerine karşı kayıtsızlık göstermek veya ilgisiz kalmak suçu uyarma cezası ile tecziye edilirken aynı suç emniyet örgütü disiplin tüzüğünde aylıktan kesme ile cezalandırılmıştır.
Aynı şekilde Devlet Memurları Kanununda devlete ait resmi araç, gereç ve benzeri eşyayı özel işlerinde kullanmak fiiline karşı kınama cezası öngörülmüşken Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğünde aylıktan kesme cezası getirilmiştir.
Bu örnekleri çoğaltmak mümkündür:
DMK: Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı kaybetmek (Kınama)
EÖDT: Kendisine teslim edilen devlet malı eşyanın yitmesine neden olmak (Aylıktan kesme)
DMK: Toplu müracaat veya şikâyet etmek (Aylıktan kesme)
EÖDT: Toplu olarak sözlü veya yazılı şikâyette bulunmak (Durdurma)
DMK: Hizmet içinde devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak (Aylıktan kesme)
EÖDT: Hizmet içinde resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak (Durdurma)
Emniyet teşkilatında cezaların bazen iki üst seviyesinde verildiği de olmaktadır.
Örneğin devlet memurları kanununda personelin borçlarını ödememesi “kınama” cezası ile tecziye edilirken emniyet teşkilatında “durdurma” cezası öngörülmüştür. Burada bir üst ceza olan aylıktan kesme cezasının da üstüne çıkılmıştır.
Aynı şekilde yetkili olmadığı halde basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç vermek Devlet Memurları Kanununda “kınama”, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğünde “durdurma” cezası ile tecziye edilmiştir.
İki örnek daha:
DMK: Görev sırasında amire hal ve hareketi ile saygısız davranmak (Kınama)
EÖDT: Görev sırasında amir veya üstlerine saygısız davranmak (Durdurma)
DMK: Hizmet dışında devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak (Kınama)
EÖDT: Hizmet dışında resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak (Durdurma)
Her iki örnekte de “Aylıktan kesme” cezası atlanmıştır.
Emniyet teşkilatında “meslekten çıkarma” diye bir ceza daha vardır ki bu isimde bir ceza Devlet Memurları Kanununda yer almamaktadır. Bu konuda söylenen tek şey emniyet teşkilatı çalışanlarının öteki memurlara göre özellik taşıyan görevleri ifa ediyor olmalarıdır.
Tüzükte meslekten çıkarma; memurun, emniyet örgütü hizmetlerinde bir daha çalıştırılmamak üzere meslekten çıkarılması olarak tanımlanmıştır.
Devlet Memurları Kanununa göre durdurma cezası verilen birçok fiil için emniyet teşkilatında meslekten çıkarma cezası öngörülmüştür.
Örneğin görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak fiili Devlet Memurları Kanununda durdurma cezası ile cezalandırılıyorken Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğünde meslekten çıkarma ile tecziye edilmektedir.
Bu örnekleri de çoğaltmak mümkündür:
DMK: Görevi ile ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak (Durdurma)
EÖDT: Yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla veya kin veya dostluk nedeniyle kötüye kullanmak (Meslekten çıkarma)
DMK: Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek (Durdurma)
EÖDT: Kasıtlı olarak gerçek dışı rapor vermek veya tutanak düzenleyip imza etmek veya ettirmek (Meslekten çıkarma)
DMK: Göreve sarhoş gelmek, görev yerinde alkollü içki içmek (Durdurma)
EÖDT: Göreve sarhoş veya içki içtiği belli olacak biçimde gelmek (Meslekten çıkarma)
DMK: Ticaret yapmak veya devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak (Durdurma)
EÖDT: Devlet memurları tarafından yapılamayacağı Devlet Memurları Kanununda gösterilen kazanç getirici uğraşılarda bulunmak (Meslekten çıkarma)
İlginç bir duruma personelin siyasi faaliyetleriyle ilgili hükümlerde rastlanılmaktadır.
DMK, herhangi bir siyasi parti yararına veya zararına fiilen faaliyette bulunmak fiilini durdurma ile cezalandırırken, EÖDT, aynı fiili meslekten çıkarma ile tecziye etmiştir.
EÖDT: Siyasal partilere üye olmak veya bunların yararına veya zararına çalışmak (Meslekten çıkarma)
Fıkrada görüldüğü gibi meslekten çıkarma cezasına “Siyasal partilere üye olmak” fiili de eklenmiştir. Oysa DMK’da “Siyasi partiye girmek” fiili devlet memurluğundan çıkarma ile cezalandırılmıştır. Bu durumda aynı fiil, EÖDT’nde iki kez cezalandırılmış olmaktadır.
Görüldüğü üzere polise verilen cezalar, Devlet Memurları Kanununa oranla daha ağır düzenlenmiştir. Burada polisin yaptığı görevin önemi dile getirilebilir. Ama emniyet teşkilatı bünyesinde başka sınıflardan personel de görev yapmaktadır. Aynı ağır tüzük hükümlerinin onlara da aynen uygulanmasını izah etmek zor olmaktadır.
Daha hafif cezalar “Kanun” düzeyinde ele alınmışken polise reva görülen daha ağır cezalar nedense, bir alt hukuksal düzenleme olan “Tüzük” ile düzenlenmiştir.
Bu tespitler için yorum, sevgili meslektaşlarımızındır.